Een origineel Hull compass

Mijn grote vriend Olaf weet dat ik altijd gek ben op unieke details. Hij heeft iets van mij nodig en toont mij als ruilmateriaal een origineel Hull compass dat door verkenningseenheden in Jeeps werd gebruikt.

Ik word gelijk hebberig. Met een heel klein bedragje bijbetaling veranderen mijn spullen en het kompas van eigenaar. Ik heb alleen 1 klein probleempje. Olaf wil me wel het kompas verkopen maar niet het nog zeldzamere bevestigingsbeugeltje voor aan het dashboard. 

Voor civiele uitvoeringen maakte Hull bevestigingsbeugeltjes die aan een raamstijl konden worden bevestigd. Het militaire beugeltje bestaat uit een blikken beugeltje met daarin een simpel stukje rubber slang. (gelijk trillingproof) 

In dat rubber slangetje zit een messing buisje dat in het kompas wordt geschroefd. 

Dat moet ik zelf kunnen maken. We meten het beugeltje van alle kanten op en als na een paar avonden mijn duim niet meer zeer doet begin ik, terwijl mijn lief tv kijkt, te fröbelen met kartonnen sjabloontjes, stukjes messing en een figuurzaag. 

Bovenaanzicht:

Na twee avonden is dit het resultaat: 

Een plaatje messing, een stukje gasslang, een perfect passende houten plug en een spuitbus verf. Niemand zal straks het verschil zien. Overigens heb ik 1 foutje gemaakt. De schroef voor aan het dashboard zit niet goed en het beugeltje zit op de foto rechts op de kop. 

Er is een bekende foto van een jeep met het kompas vóór het stuur. Ik vind dat geen goede plek. Ten eerste omdat daar allerlei knoppen en sleutels zitten en ten tweede omdat de bijrijder, die meestal navigator was, niks kon zien. gelukkig vind ik nog een foto.

Binnenkort, als mijn duim helemaal heel is en ik van mijn griepverschijnselen af ben (nee, geen Covid, negatief getest bij GGD vandaag) monteer ik hem in mijn dashboard.

Tussenstand: Kar - @mateur 1- 0

Antwoord en praktische tips van Floris, de If8 expert. Hij besluit met de woorden: "de onderdelen kunnen muurvast zitten."

Dat blijkt het understatement van het jaar. Ik heb busjes gas gehaald en mijn moker uit het vet. Ik schuif de Jeep de garage uit om ruimte te krijgen, trek mijn leren handschoenen aan en begin met hameren en branden. Omdat ik de dure, zeldzame onderdelen van de kar niet wil vernielen, moet ik me inhouden. De naaf wordt zo heet dat het vet in de wiellager vloeibaar wordt en uit de naaf loopt. Dat is op zich goed nieuws omdat het bewijst dat daar nog vet zit. Dat wist ik ook wel omdat de wielen hartstikke soepel ronddraaien. 

Alleen geeft de naaf geen millimeter toe, ondanks de hitte en het slaan met de moker. Na meer dan een uur stop ik. Dit heeft geen zin. Floris, de IF8 expert (die zelf vier van die karren bezit) heeft me al een paar tips gegeven voor als het echt niet wil. Uiteindelijk blijft dan niets anders over dan de naaf behuizing open te flexen en later weer dicht te lassen maar zover ben ik nog niet. Ik ga eerst wat anders proberen. De behuizing van de naaf zit met een dikke pen vast aan de schokdemper. Als ik dat los maak komt uiteindelijk het hele naafhuis los en kan ik het in een oliebad leggen. Die pen is vervangbaar dus die hoeft niet heel te blijven.

De eerste klappen met de moker zijn bemoedigend. De pen komt een paar mm los.

Maar dat is dan ook alles. Ik sla zo hard op de pen dat de kant waar ik sla vervormt en verdikt zodat ik de rest van die pen met geen mogelijkheid door het gat krijg. Er zit geen enkele beweging meer in. Met veel moeite flex ik met de multitool (ik kan er met de flex niet bij) de vervormde kop af maar ook dat helpt niet. Dan krijg ik een ingeving. 

Ik heb deze nog:

Die heeft me bij de Jeep enorm geholpen al brak hij op een gegeven moment. Maar dat lag volgens de winkel aan een fabrieksfout. Ik zet hem op de pen en begin te draaien maar na een paar slagen durf ik niet verder. Er komt zo verschrikkelijk veel spanning op het gereedschap te staan dat ik bang ben dat hij breekt. Het is dan inmiddels 17.00u en ik ben al 4 uren bezig. Uit frustratie geef ik nog een paar klappen met de moker. Dat had ik beter niet kunnen doen. Ik sla met volle kracht op mijn duim. Godzijdank sla ik gedeeltelijk mis maar de uren daarna zit ik onder een icepack en aan het einde van de avond is mijn duim twee keer zo dik als de andere. Voorlopig sta ik met 1-0 achter. 

Eerst maar een Jeep klusje. 

Overigens vond ik tijdens mijn speurtocht naar originele verf wel de allereerste door de Duitsers aangebrachte verf. Onder het zandgeel zit nog een laag grijs/blauw. Dat is precies wat ik zou moeten vinden bij dit eerste model.

Als mijn duim genezen is ga ik die pen uitboren, Ik ga dit winnen en niemand zei dat het makkelijk zou worden.

Maar eerst weer een Jeep intermezzo.

  
 

Ontroesten en demontage deel 1

 Eindelijk weer eens een paar dagen vrij. Steeds meer vrienden gaan voortijdig met pensioen (al mag je dat niet zeggen) maar ik werk nog meer dan 40 uur per week. Ik ben dan ook blij als ik eindelijk mijn oude kleren aan kan trekken voor een middag ontroesten en demonteren. Het is redelijk weer dus kan ik buiten onder het afdak een begin maken. Ik start met de wielen om de kar, die meer dan 80 kilo weegt, langzaam lichter te maken. 

Dat valt niet tegen. Ik krab de verf een beetje weg waarna met een iets grotere hefboom en de juiste dop, de moeren van de vier wielbouten redelijk makkelijk los gaan. Bij het verwijderen van de verf komt het originele merk: KronPrinz tevoorschijn evenals het Waffenambtstempel met de bekende pappagaai.

Ook het tweede wiel gaat van een leien dakje tot ik de laatste moer los draai en met akelig gemak de bout breekt. Daar baal ik van want dat wordt weer extra werk bij het monteren.

Waar ik wel heel erg blij mee ben is de originele Duitse zandkleurige (Gelb) verf die nog op de wielnaaf zit en bijna 80 jaar onaangetast is gebleven. Ik weet nu welke kleur ik mijn kar tzt weer moet geven.

Ik heb geen idee of de lekke en volkomen versleten banden origineel zijn maar het zou kunnen want de ene is een Continental met de tekst "hergestelt in Deutschland" terwijl de andere een Michelin is die geproduceerd is in Torino, in die tijd een bondgenoot van Duitsland. Omdat ik nergens een jaarcode zie blijft dat echter een gok.

Met mijn zoon til ik de bak op de workmate en ga er eerst eens een uurtje omheen lopen.

Als een paal boven water staat dat de blikken bak uit het metalen frame moet. Ik weet dat die bak met zes simpele beugels vast zit. Omdat de boutjes volkomen rot zijn verwijder ik die met de multi tool.

Maar als die beugels verwijderd zijn zit er nog geen beweging in de bak. Dat is geen wonder. De kar heeft bijna 80 jaar buiten gestaan en het metaal van de bak zit helemaal vastgeroest aan het buizenframe. De uren daarna probeer ik met staalborstels, plamuurmessen en schrapers zoveel verf en roest te verwijderen dat de bak los kan. Maar dat is allemaal tevergeefs. Door de roest is de bak zo uitgezet dat hij nooit losgetrokken kan uit het frame. Er zit niets anders op dan de bak met geweld los te bikken en dan maar te hopen dat ie nog gerepareerd kan. Ik heb daar overigens een hard hoofd in want het blik is aan alle kanten zo rot als een mispel en zit vol gaten.

Met de rubber hamer, een moker en een houtblok doe ik er meer dan een uur over om de bak centimeter voor centimeter uit het frame te bikken. Ik ben blij dat het frame er goed uit ziet maar de bak is nu niet meer te redden.

 

 

De zijkanten zijn ingedeukt en het geheel is volledig uit model maar het blik is zo dun als papier dus ik denk niet dat de lasser hem had kunnen redden. Hij mag tzt een replica maken van roestvrij staal. 

Nu moet ik eerst weer heel veel dagen werken en in huis en tuin klussen. Daarna ga ik naar Chiney, de enorme militairia beurs in België om op zoek te gaan naar onderdelen. 

Eigenlijk hebben Olaf, Hessel en ik veel te weinig tijd want de beurs is enorm. Alle handelaren proberen de schade van het afgelopen jaar in te halen maar ik ga snel langs de kraampjes want ik weet wat ik zoek. En yes! Bij een aardige Duitser die al aardig in de olie is van het abdijbier, koop ik voor een spotprijs een trekstang voor achter de Jeep. En hij heeft thuis nog veel meer onderdelen liggen dus tzt bel ik hem.

Nu begint thuis het langdurige geduldklusje. Ik vind het niet erg. Het maakt na een lange werkdag mijn kop leeg en ik ben liever in de garage dan in de kamer, hangend voor de TV. 

Het gaat tergend langzaam want het frame is één massa verf en roest. Toch zit onder die troep redelijk gaaf metaal wat me hoop geeft dat ik de kar goed kan restaureren.

Het lijkt heel erg slecht. Ik gebruik geen afbijt of schuurpapier om mijn garage een beetje netjes te houden maar doe al het werk met een krabber en een paar messen. 

Onder de laag verf een dikke splitpen en een ring. Die zijn makkelijk te verwijderen. Nu komt het moeilijke werk. Na een paar dagen kruipolie zitten de verschillende veer-delen nog steeds muurvast. Ik wil ze niet vernielen dus grof geweld is geen optie. Binnenkort maar even een paar gasbusjes halen voor de brander.

In de tussentijd stel ik een paar vragen aan de If8 expert maar die is niet echt van de snelle antwoorden. En ik koop op Generaaltjes een paar bussen wapenolie om te gebruiken als kruipolie voor de grote onderdelen. De man kijkt mij argwanend aan als ik de bussen ophaal. Ik zie hem denken dat ik een terrorist ben die bezig is wapens klaar te maken voor de grote Corona-opstand :-) 

Een nieuw project: Infanteriekarren IF8

 Ik zoek al een tijd naar een nieuw project want de Slat doet het zo goed dat ik daar behalve doorsmeren vrijwel geen werk aan heb. Ik ververveel me dus kijk ik al een tijdje om me heen. Behalve de financiën (de prijzen van auto's en motoren rijzen echt de pan uit omdat alle rijke patsers hun spaargeld investeren in onze voertuigen ipv er bij de bank kosten over te betalen ((en geef ze eens ongelijk)) heb ik ook ruimtegebrek. Ik kan niet nog een auto stallen. Ik ga dus op zoek naar een karretje maar ik wil geen Bantam. Ten eerste is die te groot om te stallen en ten tweede vind ik hem nogal gewoon :-) 

Ik zoek dus een Amerikaanse M3A4 of een Duitse If8. De M3A4 past uiteraard beter bij mijn Jeep maar de IF8 is echt uniek en kan, net zoals Chris dat doet, als buit achter mijn auto. 

                                                          Foto uit 1945

Ik heb het er over met Joop Staman die zelf nog 1 M3A4 heeft en hem daarom niet verkoopt. Hij wenst me succes met mn zoektocht want die karren zijn zeldzaam en duur.

Ik ontdek al snel dat gerestaureerde karren rondom de 3000 euro moeten kosten en ongerestaureerde exemplaren zijn onvindbaar. Marktplaats biedt een oplossing. Daar staat plotseling een Infanteriekar te koop, van het Zwitserse leger maar de Wehrmacht zou ze ook gebruikt hebben. Ik aarzel niet en koop de kar.

Maar hoewel de kar in goede staat is en goed te restaureren, is het niet wat ik zoek. Allereerst is het nagenoeg onmogelijk hem achter een auto te vervoeren en ten tweede vind ik geen enkel bewijs dat deze kar echt door de Wehrmacht is gebruikt. En verder is de houten kar loeizwaar en te groot voor opslag in mijn garage. Gelukkig kan ik hem voor hetzelfde bedrag als ik er voor betaald heb doorverkopen. 

Een tijd later ontdek ik op de Belgische Marktplaats een te restaureren IF8 in redelijke staat. Er wordt al flink op geboden maar ik wil hem gewoon hebben! Uiteindelijk ga ik 300 euro boven het hoogste bod zitten en krijg mail van een vriendelijke Belgische handelaar dat hij akkoord is. Midden in de Belgische Covid lockdown rijd ik op zaterdagochtend van Friesland naar bijna Calais om de kar te halen. Hoewel België volledig op slot zit kan in bij Antwerpen ongehinderd doorrijden (en met mij een complete file auto's. Hoezo lockdown?) en laad na het aftikken van een substantieel bedrag mijn karretje in.

Ik ben er erg blij mee want het is een eerste model en die zijn het meeste waard omdat ze het meest zeldzaam zijn. Die van mij is van 1941 maar mist wel hier en daar wat delen. Daar ben ik niet bang voor want ik heb al gezien dat je op internet replica onderdelen kan kopen.

Daarna wordt het lente en zomer en ga ik lekker rijden met de Jeep. Afgelopen week ben ik nog een lang weekend in Twente geweest om daar 300km te rijden over verharde en onverharde wegen. De Jeep doet het fantastisch. Het enige dat ik hoef te doen is tanken. Ze verbruikt amper olie en start en loopt als een zonnetje. 

Nu is de zomer voorbij en wordt het tijd te starten met de kar.

 

Ook het eerste, zeer belangrijke replica-onderdeel, de bevestiging van de trekstang, heb ik al binnen. gekocht bij een Duitse handelaar die op Ebay adverteert. 

De klus kan beginnen. Uiteindelijk moet dit ongeveer het resultaat worden:

Deze stond kort geleden voor 3700 euro te koop op Ebay. Een originele eerste model If8. Geen replica maar een echte. Dit resultaat is mijn doel. Zin in!

Intermezzo

 In mijn bio op deze blog staat al jaren: "altijd modelbouwer geweest" en ik had zin om een schaalmodel van mijn eigen Slattie te maken. Maar dan wel echt MIJN slattie. Dus ik op zoek naar het juiste model maar dat was nog wel ff een klusje want alle Jeeps in alle schalen hebben het tweede model grill. Maar.......ergens in september, op Ebay, precies in de juiste schaal (1:20 dus voldoende detail) een Willys MB Slat grill te koop. Daar ben ik dus afgelopen winter mee bezig geweest. En nu is ie klaar. Net op tijd want het seizoen begint. 

  Bak, losse assen en een paar wielen. 

                                                             Op het punt de motor te plaatsen

                                                                        gelukt

                                                            1e details

Slat grill gemonteerd en met heel veel moeite, met jaren oude restjes decals van andere voertuigen, de juiste nummering op de bumper. 

                                                  Samen met zijn kleine broertje, schaal 1:72.

                                                     Zoals het hoort, messing nomenclatura.

             Camouflagenet en geweerhouder. (restjes plastic en een stukje mandarijnen-net) 

                            Jerrycan met waterzak en tassen gemaakt van stukjes vaatdoek :-) 

Helaas, ook na 2 lagen matte vernis nog steeds de randen van het decal zichtbaar. Nou ja...geeft niet.

                          Nog 1x het dashboard. De bestuurdersstoel is net als de mijne verbogen. Onder de bijrijdersstoel, helaas hier niet zichtbaar, de opgevouwen zomerkap.  

En de laatste foto. Oh ja, de motorkap laat ik er expres af. Ik ben namelijk gek op de details van de motor. Uiteraard met een grijze Ford-kop en een pancake filter gemaakt van twee overhemdknoopjes. Ook zichtbaar het eerste model brandstoftank bak. Het enige dat ik nog moet vinden is een geweertje schaal 1:20 om in de leren houder te stoppen. 

OK. Nu weer verder met de oude dame schaal 1:1.  

 

Een origineel binnenraam

 Het doel is om alle na-oorlogse of replica onderdelen van mijn Slattie langzamerhand te vervangen voor originele onderdelen. Tijdens de restauratie kon ik vaak niet rustig zoeken omdat ik verder moest en had ik vaak ook niet voldoende geld voor origineel. Nu de Jeep klaar is heb ik een groter budget en kan ik wat meer geld uitgeven voor een bepaald onderdeel. En ik heb alle tijd om rustig te zoeken. 

Een van mijn grote ergernissen is het binnenraam van de Jeep. Dat is een Horchkis exemplaar met glas waarin zelfs een Europees goedkeuringsmerk zit. (Oh gruwel!!). Daardoor staat een origineel raam, samen met een originele achterbank, hoog op mijn verlanglijst en zit ik iedere avond op verschillende sites te zoeken.

                                                      Afgrijselijk!

Op enig moment komt op Marktplaats een origineel binnenraam te koop dat volgens de verkoper al sinds 1946 op zolder staat en in zeer goede staat is. Een paar dagen later ga ik met Olaf naar een boerderij in Overijssel waar het raam staat.

 Lang verhaal kort: ik vind het raam in veel te slechte staat en er zit Nederlands glas in maar Olaf koopt het voor de helft van wat de boer er eigenlijk voor wilde hebben omdat er nog een originele ruitenwisser aan vast zit en hij het raam wel op te knappen vindt. Maar zo sta ik nog steeds met lege handen en met een Frans raam. Dat vindt Olaf sneu.

Hij is nogal bekend in het Jeep wereldje omdat hij al 20 jaar carburateurs restaureert voor mensen en dealers over de hele wereld en hij zoekt contact met een bevriende handelaar in Oostenrijk die mij vervolgens mailt dat hij een origineel binnenraam met origineel glas in nieuwstaat heeft liggen. Helaas is het bijrijders raam kapot maar hij heeft nog een stapel NOS glasplaten liggen. Voor een absolute bodemprijs stuurt hij me het binnenraam met nieuw glas. Dat ligt een paar dagen later in mijn garage.

 

Het metalen frame is in perfecte staat en dat is heel bijzonder omdat er altijd water in het onderste framedeel blijft staan. Dat wil er niet uit omdat het rubber van het glas eigenlijk geen rubber is maar gevulcaniseerd katoen. Dat trekt water aan dat er nooit meer uit gaat met als gevolg dat de meeste ongerestaureerde originele binnenframes zo rot als een mispel zijn. 

                                                      Geen spoor van roest

                                                      Preventief in de Rust-O-Leum

Maar het mooiste is het glas: Het bestuurdersraam is in goede staat maar aan de randen vergeeld. Dat vind ik niet erg want dat lijkt origineel. Belangrijker is dat het een origineel merk is. 

                                                      Vergeeld maar origineel.

                                                      Bestuurdersraam

 

Het glas aan de bestuurderskant is van 1951 en het NOS glas aan de andere kant zelfs van 1942. Net zo oud als mijn Slattie. Ook het merk is origineel: Safetyglass van Duplate met de letters PPG: Pennsylvania Paint and Glass. Ik ben heel erg blij!!!!

Maar nu moet het nieuwe glas er nog in. En dat lijkt een hele moeilijke klus want op Youtube ontdek ik filmpjes waar het mis gaat en de glasplaat zelfs breekt. Kaiser laat een filmpje zien waarin ze rubber gebruiken dat op de randen wordt ingesneden omdat het anders te dik is voor in het frame. Hoewel Olaf mij verzekert dat het rubber band van Joe's Mororpool perfect is ben ik eigenwijs en koop bij Staman origineel echt rubber dat in CJ's en M38 Jeeps werd gebruikt. Ook Joop raadt het me af omdat het moeilijk is in het gebruik en er toch nog water in het onderste frame doordringt. Hij raadt me aan het glas er gewoon in te kitten. Ik ben een purist dus ik koop toch het rubber.

Ik verwijder de bovenste rand van het frame wat erg makkelijk gaat omdat het metaal en de bouten zo gaaf zijn. Daarna kan ik zonder veel moeite het gebroken glas verwijderen en beginnen met het rubber. 

Vervelend is dat het rubber niet om het glas blijft zitten maar dat is op te lossen.

 Daarna moet ik het, net zoals in het filmpje van Kaiser Willys, op de hoeken insnijden omdat het anders veel te dik is. En dat is een probleem want als ik het glas vervolgens in het frame duw raakt het rubber op de hoeken los en verschuift. Sterker nog: als ik het raam er iets verder in schuif breekt het rubber op de hoeken omdat het daar door het insnijden erg dun is geworden. Na 2 uren klootviolen stop ik er mee en bestel op internet de rubber tape van JMP. In afwachting van de postbode maak ik het raam kaal, behandel het en spuit het in Mat1 waardoor het als nieuw lijkt. 

Een paar dagen later ligt de tape in de bus en kan ik verder. Nu is het werkelijk een fluitje van een cent: Het rubber is veel dunner dan het echte rubber dat ik gebruikt heb en het heeft een plakrand waardoor je het perfect kan aanbrengen. Op de hoeken is het weliswaar dikker maar dat blijkt geen probleem.

5(!) minuten later zit het nieuwe glas in het frame en kan ik de bovenkant er weer op drukken en de hoekboutjes vast draaien. Nu nog een paar lagen verf, daarna het overtollige rubber wegsnijden en dan kan het raam er in zodra de Jeep weer naar buiten kan. (er ligt namelijk nogal wat sneeuw en het is ver onder nul dus ik wacht nog wel even)  

                                                             Het rubber goed zichtbaar. 

                                            Drogen. 

Maar dit is gelukt en kan weggestreept worden van mijn vervanglijst. Volgende doelwit: een originele achterbank, liefst zonder bandenpompbeugels.